Πέμπτη 25 Νοεμβρίου 2010

Σάββατο 6 Νοεμβρίου 2010

Που πάει η φωτογραφία όταν τη διαγράφουμε;

Όπως έχουμε ξαναγράψει σε προηγούμενη ανάρτηση, το τελευταίο διάστημα τους καλλιτέχνες τους απασχολούν (και) οι διαφορές αποτύπωσης της φωτογραφικής εικόνας σε διαφορετικά μέσα. Αυτό φυσικά, νομίζουμε, ότι έχει απασχολήσει κάθε καλλιτέχνη φωτογράφο την τελευταία δεκαετία τουλάχιστον. Δηλαδή ποιο από τα υπάρχοντα μέσα θα χρησιμοποιήσει για να υπηρετήσει την τέχνη του; Με λίγα λόγια το ερώτημα υπάρχει ακόμα: αναλογική ή ψηφιακή φωτογραφία; Βέβαια, στις σημερινές εποχές επέλασης της ψηφιακής φωτογραφίας, σε πολλούς το παραπάνω ερώτημα φαίνεται ίσως παρωχημένο έως και ατυχές. Εμείς όμως επιλέγουμε να το θέτουμε, ακόμα και σήμερα, γιατί έτσι θέλουμε να βλέπουμε τα πράγματα.
Μία από τις πλευρές του όλου θέματος είναι τι συμβαίνει με τις φωτογραφίες που (εύκολα) διαγράφουμε από τη μνήμη της φωτογραφικής μας μηχανής ή του υπολογιστή; Πού πάνε; Σε ποιον παράδεισο των εικόνων; Η ευκολία της διαγραφής μιας ατυχούς φωτογραφίας ή απλά μιας φωτογραφίας που δεν μας αρέσει στην οθόνη της μηχανής μας είναι κάτι καινούριο στην Τέχνη μας. Χωρίς να την εξετάσουμε καν με τον τρόπο που αρμόζει σε κάθε φωτογραφία, δηλαδή τυπωμένη έστω σε ένα μικρό μέγεθος, την καταδικάζουμε πριν ακόμη ολοκληρώσει την "αποστολή" της, στέλνοντάς την στον εν λόγω παράδεισο. Αυτό από την άλλη μας έχει δημιουργήσει ένα αίσθημα ασφάλειας και χαμηλού κόστους, που οδηγεί στο να φωτογραφίζουμε με διαφορετικά κριτήρια από ότι παλαιότερα. Ενώ δηλαδή παλαιότερα θα προσέχαμε περισσότερο τη σύνθεσή μας, γνωρίζοντας ότι τα λάθη δεν συγχωρούνται, στη σημερινή εποχή η συγκεκριμένη ευκολία μας έχει κάνει να αλλάξουμε αισθητική. Την έχει κάνει πιο "γρήγορη", πιο αρμόζουσα στις σημερινές συνθήκες ζωής που θέλουν τον άνθρωπο να "τρέχει να προλάβει" και τις ελεύθερες ώρες του να κοιτάει μια οθόνη. Δεν υπάρχει πλέον το στοιχείο της προσμονής, της καθαρά φωτογραφικής ανάγνωσης μιας εικόνας, που είναι μια αργή διαδικασία. Όπως παύει να υπάρχει και η λεγόμενη "δυαδικότητα" της φωτογραφίας, έννοια εισηγμένη από τον Gary Winogrand. Ότι δηλαδή όταν φωτογραφίζουμε μέσα από το σκόπευτρό μας βλέπουμε τη ζωή ενώ στο σκοτεινό θάλαμο βλέπουμε φωτογραφίες.
Αυτό λοιπόν που θεωρούμε εμείς ότι πρέπει να σκέφτονται οι χρησιμοποιούντες την ψηφιακή τεχνολογία για την φωτογραφική αποτύπωση των εικόνων της ζωής, είναι η σύνθεση, η αρτιότητα και η ζωή που περιέχεται στο κάδρο που κόβουν από τον εξωτερικό κόσμο. Να τους απασχολεί περισσότερο η φωτογραφία ως αισθητή εμφάνιση μιας ιδέας και όχι σαν άλλη μια ακολουθία από 0 και 1 απλά χαραγμένη στο σκληρό μας δίσκο.